Π Π°Π·ΡΡΠ² ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΌ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΡΠΎΠΊΡΠ°ΡΠ°ΡΡΡΡ Π΅ΡΠ΅ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΡΡΠ΅Π½ΡΠ΅ ΠΠ½ΡΡΠΈΡΡΡΠ° Π£Π°ΠΉΡΡ Π΅Π΄Π° ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ»ΠΈ Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΡ CRISPR Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΡ Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠ² ΡΠ»ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠ° Π΄Π»Ρ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΎΡΠ΅ΡΠ°ΠΏΠΈΠΈ ΡΠ°ΠΊΠ° ΠΏΠΎΠ΄ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠΎΡΡΠ΅ΠΊΡΠ°Ρ.
ΠΡΠ²ΠΈΠ΄ Π‘Π°Π±Π°ΡΠΈΠ½ΠΈ ΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠ°Π½Π΄Π° ΠΈΠ· Π£Π°ΠΉΡΡ Π΅Π΄Π° Π²ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠ΅Π΄Π°ΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π³Π΅Π½ΠΎΠΌΠ° ΠΏΠΎΠ΄ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ CRISPR/Cas9. ΠΠ½ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΊΡΡΠΏΠ½ΠΎΠΌΠ°ΡΡΡΠ°Π±Π½ΡΠ΅ Π³Π΅Π½Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΊΡΠΈΠ½ΠΈΠ½Π³ΠΈ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΠΊ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°, ΡΡΠΎ Π² Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ Π½ΠΎΠ²ΡΠΌ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΡΠΌ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π±ΠΎΠ»ΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΊΠ°ΠΊ Π΄Π»Ρ Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ , ΡΠ°ΠΊ ΠΈ Π΄Π»Ρ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΠΊ.
ΠΠ΅ΡΠΎΡΡΠ΅ΠΊΡΠ°Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΆΠ΅ ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ ΡΠ΅ΠΌΠΈ Π΄Π΅ΡΡΡΠΈΠ»Π΅ΡΠΈΠΉ, ΠΈ Π΅ΡΠ»ΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠ³ΡΠ°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ»Π°Π½Π° Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, ΠΎΠ½ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΡΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΎΠ½ ΠΏΠΎΡΠ°ΠΆΠ°Π΅Ρ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ, Π½ΠΎ ΠΈ ΠΏΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΆΠ΄Π°Π΅Ρ Π·Π΄ΠΎΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΠΊΠ°Π½ΠΈ. ΠΡΠΎ Π² ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΌΡ Π΄Π΅ΡΡΠΊΠΎΠΉ Π»Π΅ΠΉΠΊΠ΅ΠΌΠΈΠΈ.
Π§ΡΠΎ ΠΊΠ°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΌ ΡΠ°ΠΊΠ°, ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠ° Π½Π΅ΡΡΠ½Π°, ΠΈ Ρ Π²ΡΠ°ΡΠ΅ΠΉ ΠΏΠΎΠΊΠ° Π½Π΅Ρ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠ² ΠΏΠΎΠ½ΡΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Π½Π° Π΄ΠΎΠ·Ρ. ΠΡΠΎΡΠ΅ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ, ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π» ΠΏΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠ° Π΄ΠΎ ΡΠΈΡ ΠΏΠΎΡ ΠΎΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π·Π°Π³Π°Π΄ΠΊΠΎΠΉ.
ΠΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π·Π΄Π΅ΡΡ Π½Π° ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ CRISPR/Cas9, ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΠΈΠΉ ΡΡΠ΅Π½ΡΠΌ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ, Π²Π»ΠΈΡΡΡΠΈΠ΅ Π½Π° ΡΡΠ²ΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΊ ΠΌΠ΅ΡΠΎΡΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΡΡ. Π Π²ΡΠΏΡΡΠΊΠ΅ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»Π° Nature ΠΎΡ 11 ΠΈΡΠ»Ρ Π² ΠΎΡΡΠ΅ΡΠ΅ ΠΎ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ°Ρ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°Ρ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»ΡΡΡ Π³ΠΈΡΡΠΈΠ΄ΠΈΠ½. ΠΠΈΡΡΠΈΠ΄ΠΈΠ½ β ΠΎΠ΄Π½Π° ΠΈΠ· Π½Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΠ³Π°Π΅Ρ ΡΡΡΠΎΠΈΡΡ Π±Π΅Π»ΠΎΠΊ ΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΊΠ°ΠΊ Π²Π°ΠΆΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΠΉ Ρ ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π»Ρ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²Π°, ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΎΡΠ²ΡΠ°ΡΠ°Ρ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΠΊ.
ΠΡΠΊΡΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π²Π°Π½Ρ Π²Π½Π΅ΡΡΠΈ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ Π² ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠ° Π΄Π»Ρ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΎΡΠ΅ΡΠ°ΠΏΠΈΠΈ ΡΠ°ΠΊΠ°, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈ ΠΊ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΠΉ ΠΏΠΈΡΠ΅Π²ΠΎΠΉ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²ΠΊΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠΈΡΡ ΡΠ΅ΡΠ°ΠΏΠ΅Π²ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΠΊΠ½ΠΎ ΠΈ ΡΠ½ΠΈΠ·ΠΈΡΡ ΡΠΎΠΊΡΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΡ.
ΠΠ°Π°ΠΌΠ° ΠΠ°Π½Π°ΡΠ΅ΠΊ, ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΎΠΊ ΠΈΠ· Π»Π°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠΎΡΠΈΠΈ Π‘Π°Π±Π°ΡΠΈΠ½ΠΈ, ΡΠ°Π·ΠΌΡΡΠ»ΡΠ»Π° ΠΎ ΡΠΎΠΌ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡ ΡΠΊΡΠ°Π½Ρ CRISPR/Cas9 Ρ ΠΌΠ΅ΡΠΎΡΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΡΠΎΠΌ. ΠΠ½Π° ΠΈ Π΅Π΅ ΠΊΠΎΠ»Π»Π΅Π³ΠΈ ΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½Ρ ΠΏΠΎΠ΄ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ FTCD, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π³ΠΈΡΡΠΈΠ΄ΠΈΠ½Π°.
ΠΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈ Π΅ΡΠ΅ Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ, ΠΈ Π²ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠ°Π½Π΄Π° ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π΅Ρ Π½Π°Π΄ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠΉ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ Π΄ΠΎΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ. Π¦Π΅Π»Ρ ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠΈ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈΡΠΏΡΡΠ°Π½ΠΈΡ Π΄Π»Ρ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΠΈ Π³ΠΈΡΡΠΈΠ΄ΠΈΠ½Π° ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ°ΡΡ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΡΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΡΠ° Π² ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°.
ΠΠΎΡ ΠΎΠΆΠ΅, ΠΌΡ, Π»ΡΠ΄ΠΈ, Π½Π°ΠΊΠΎΠ½Π΅Ρ-ΡΠΎ Π΄ΠΎΠ±ΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎΠ±Ρ Π½Π°ΠΉΡΠΈ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²ΠΎ ΠΎΡ ΡΠ°ΠΊΠ°. Π₯ΠΎΡΡ ΠΏΡΡΡ Π²ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈ Π΅ΡΠ΅ Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΈΠΉ, ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΡ Π£Π°ΠΉΡΡ Π΅Π΄Π° ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°Π·Π²Π°ΡΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ΄Π°ΡΠΎΠΌ.